Kur'an-ı Kerim ve Bütünsel Okuma
Kur-an ı Kerim de ayetlerin zamana ve şartlara göre inmiş olmasının günlük hayatımıza uygun bir yapıda dizayn edilmesi ile çok sıkı bir ilişkisi vardır ve bu durum asla gözardı edilmemesi gereken bir durumdur. Sebep Sonuç ilişkisi de denilen Koşul a bağlı Önerme biçimi, dikkat edilmesi zaruri bir okuma biçimine ve hayata aktarılması gereken bir yöntem haline dönüşmelidir. Tüm ayetler bu formdadır bazen bu form bir kaç ayet yada onlarca ayet olarak tezahür edebilir.
Ayetlerin yapısındaki öncelikli olarak bir sosyolojik durum tespiti = Koşul dur, Bu koşul hakkında Allah'ın önerisi ise Önerme dir. Önerinin gerçekleşmesi mevcut koşulların olgunlaşmasından bağımsız düşünülemez. Böyle bir bakış açısı tamamı ile parçacı bir bakış açısıdır ve hata yapılması kaçınılmazdır. Koşul önerme ile tavsiye edilen bir çözüm önerisi ile düzeltilmek istenir ve sonuç kısmı Allah'ın bu konudaki kesin istediği emir ile biter. Ayetler dikkatli bir şekilde incelendiğinde aşağıdaki sıralamanın hiç değişmediği görülecektir.
Koşul = Sosylojik durum, sorun, içinden çılması güç hal
Önerme = Allah ın bu konuda insalaştırdığı çözüm önerisi
Sonuç = Allah ın muradıBu zincir tek bir ayetin içinde bulunamıyor ise bir kaç ayet önce ve sonrası , bir kaç pasaj gerisi yada tüm surenin içinde aranmalıdır.
Örneğin; Bakara suresindeki 6. ayette "Unutma ki, hakikati inkara şartlanmış olanlar için kendilerini uyarıp uyarmanın fark etmez; onlar inanmazlar." koşulu önermesiz ele alınır ise Kafir olduğunu düşünülen hiç kimseye uyarı veya tebliğ yapılmaması gerektiği gibi bir yanlış sonuca götürür. Ayrıca Kafir olmanın mutlak nihai bir kader olduğu yanılgısı da cabasıdır. Oysa 6 dan 11 e kadar ki ayetler Koşul un içindeki sosyolojik bir durum ve detaylandırmadır. 11. ayet te Allah'ın Önermesi şöyledir; "Onlara "Yeryüzünde yozlaşmaya ve çürümeye yol açmayın!" dediklerinde ..."
Koşul = Allah a itaatsizlik ve Hakkı bile bile inkar 6-10 arası ayetler
Önerme = Yeryüzünde bozgunculuk çıkarmayın ! 11. ayet
Sonuç ve Allah ın Muradı = Allah bozguncuları sevmez, Müslümanların inandığı gibi inanın 13. ayet
Bu durum özellikle sosyal ve toplumsal hak ve hukuki ayetlerin günümüze aktrarımı konusunda asla göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur.
Nisa Suresinin özeti bu bağlamda şöyledir;
Koşul = Kadın ve Erkek bir öz den yaratılmıştır arasında hiç bir üstünlük yoktur.
1. ayet
Ey insanlar! Sizi bir tek can(lı)dan yaratan, ondan eşini var eden ve her ikisinden pek çok kadın ve erkek meydana getiren Rabbinize karşı sorumluluğunuzun bilincinde olun. Kendisi adına birbirinizden (haklarınızı) talep ettiğiniz Allah'a karşı sorumluluk bilinci duyun ve bu akrabalık bağlarını gözetin. Şüphesiz Allah, üzerinizde daimi bir gözetleyicidir.
Önerme = Kadınların haklarını güce dayalı yöntemler kullanarak yemeyin ve onlara zulmetmeyin, 1. ayetten en son ayetlere kadar tüm ayetleri içine alır ve detaylandırılır. Buradaki tüm detaylar koşul ve sonuç dikkate alınmaz ise İslam dan 4 eşlilikte çıkar Cariye de.
Sonuç ve Allah ın Muradı = Allah'ın dosdoğru yolununa varmak isteyenlerin bu hudutlra dikkat etmesi zarureti ve llah'ın rahmet ve bereketinin tecellisi.
173-176. ayetleri arası
İslam aleminin belki de en büyük sorunlarından birisi Kur-an ı Kerim'in tam ve bir bütün olarak anlaşılmasının önündeki parçacı ve her bir alanda meslekleştirilmiş, ilimleştirilmiş katı ezbere dayalı öğretilerdir. Oysa Kur-an ı Kerim asla balık vermez, balık tutmasını öğretir. Onun muhatabı usta çırak ilişkisidir ancak çırak mutlaka ustalaşmak zorundadır. Durum böyle iken İslam alemi sürekli muhatabını çiğ balıkla besler. Çıraklar daima çırak, ustalar usta. İçtihat kapımız kapalı, fikir ve düşünce dünyamız alabildiğine dar, eleştiri kültürümüz haddini aşan amaçsız söz ve söylencelere dönmüş durumda.
Kur-an ı Kerim bu tarzda koşul ve önermeler zinciri şeklinde birbirine sıkı sıkıya bağlanmıştır. Bu nedenle Kur-an ı Kerim in tamamını biliçi bir okuma biçimiyle okumak idrak etmek ve bu zinciri koparmadan içselleştirmek gerekir. En iyi lafız veya güzel okuma, ezberleme, kavram, sayısallaştırma, kombinasyonlar, şifreler, sırlar içermeyen sosyolojik bir okuma biçimini acil olarak yaygınlaştırmak zorundayız.
Ayetlerin yapısındaki öncelikli olarak bir sosyolojik durum tespiti = Koşul dur, Bu koşul hakkında Allah'ın önerisi ise Önerme dir. Önerinin gerçekleşmesi mevcut koşulların olgunlaşmasından bağımsız düşünülemez. Böyle bir bakış açısı tamamı ile parçacı bir bakış açısıdır ve hata yapılması kaçınılmazdır. Koşul önerme ile tavsiye edilen bir çözüm önerisi ile düzeltilmek istenir ve sonuç kısmı Allah'ın bu konudaki kesin istediği emir ile biter. Ayetler dikkatli bir şekilde incelendiğinde aşağıdaki sıralamanın hiç değişmediği görülecektir.
Koşul = Sosylojik durum, sorun, içinden çılması güç hal
Önerme = Allah ın bu konuda insalaştırdığı çözüm önerisi
Sonuç = Allah ın muradıBu zincir tek bir ayetin içinde bulunamıyor ise bir kaç ayet önce ve sonrası , bir kaç pasaj gerisi yada tüm surenin içinde aranmalıdır.
Örneğin; Bakara suresindeki 6. ayette "Unutma ki, hakikati inkara şartlanmış olanlar için kendilerini uyarıp uyarmanın fark etmez; onlar inanmazlar." koşulu önermesiz ele alınır ise Kafir olduğunu düşünülen hiç kimseye uyarı veya tebliğ yapılmaması gerektiği gibi bir yanlış sonuca götürür. Ayrıca Kafir olmanın mutlak nihai bir kader olduğu yanılgısı da cabasıdır. Oysa 6 dan 11 e kadar ki ayetler Koşul un içindeki sosyolojik bir durum ve detaylandırmadır. 11. ayet te Allah'ın Önermesi şöyledir; "Onlara "Yeryüzünde yozlaşmaya ve çürümeye yol açmayın!" dediklerinde ..."
Koşul = Allah a itaatsizlik ve Hakkı bile bile inkar 6-10 arası ayetler
Önerme = Yeryüzünde bozgunculuk çıkarmayın ! 11. ayet
Sonuç ve Allah ın Muradı = Allah bozguncuları sevmez, Müslümanların inandığı gibi inanın 13. ayet
Bu durum özellikle sosyal ve toplumsal hak ve hukuki ayetlerin günümüze aktrarımı konusunda asla göz ardı edilmemesi gereken bir durumdur.
Nisa Suresinin özeti bu bağlamda şöyledir;
Koşul = Kadın ve Erkek bir öz den yaratılmıştır arasında hiç bir üstünlük yoktur.
1. ayet
Ey insanlar! Sizi bir tek can(lı)dan yaratan, ondan eşini var eden ve her ikisinden pek çok kadın ve erkek meydana getiren Rabbinize karşı sorumluluğunuzun bilincinde olun. Kendisi adına birbirinizden (haklarınızı) talep ettiğiniz Allah'a karşı sorumluluk bilinci duyun ve bu akrabalık bağlarını gözetin. Şüphesiz Allah, üzerinizde daimi bir gözetleyicidir.
Önerme = Kadınların haklarını güce dayalı yöntemler kullanarak yemeyin ve onlara zulmetmeyin, 1. ayetten en son ayetlere kadar tüm ayetleri içine alır ve detaylandırılır. Buradaki tüm detaylar koşul ve sonuç dikkate alınmaz ise İslam dan 4 eşlilikte çıkar Cariye de.
Sonuç ve Allah ın Muradı = Allah'ın dosdoğru yolununa varmak isteyenlerin bu hudutlra dikkat etmesi zarureti ve llah'ın rahmet ve bereketinin tecellisi.
173-176. ayetleri arası
İslam aleminin belki de en büyük sorunlarından birisi Kur-an ı Kerim'in tam ve bir bütün olarak anlaşılmasının önündeki parçacı ve her bir alanda meslekleştirilmiş, ilimleştirilmiş katı ezbere dayalı öğretilerdir. Oysa Kur-an ı Kerim asla balık vermez, balık tutmasını öğretir. Onun muhatabı usta çırak ilişkisidir ancak çırak mutlaka ustalaşmak zorundadır. Durum böyle iken İslam alemi sürekli muhatabını çiğ balıkla besler. Çıraklar daima çırak, ustalar usta. İçtihat kapımız kapalı, fikir ve düşünce dünyamız alabildiğine dar, eleştiri kültürümüz haddini aşan amaçsız söz ve söylencelere dönmüş durumda.
Kur-an ı Kerim bu tarzda koşul ve önermeler zinciri şeklinde birbirine sıkı sıkıya bağlanmıştır. Bu nedenle Kur-an ı Kerim in tamamını biliçi bir okuma biçimiyle okumak idrak etmek ve bu zinciri koparmadan içselleştirmek gerekir. En iyi lafız veya güzel okuma, ezberleme, kavram, sayısallaştırma, kombinasyonlar, şifreler, sırlar içermeyen sosyolojik bir okuma biçimini acil olarak yaygınlaştırmak zorundayız.
